W sytuacjach kryzysowych funkcjonariusze są niekiedy zmuszeni do użycia siły lub broni, celem przywrócenia porządku i zapewnienia bezpieczeństwa otoczeniu oraz osobom postronnym. Przepisy jasno wskazują, kto, kiedy i co może zrobić. W tym wpisie wyjaśniamy, czym są środki przymusu bezpośredniego!
Środki przymusu bezpośredniego, czyli co?
Środki przymusu bezpośredniego to środki stosowane przez osoby uprawnione w celu osiągnięcia konkretnego celu, prowadzącego do ograniczenia zagrożenia. Są wykorzystywane jako ostrzeżenie ale też jako sposób na usunięcie oporu czy odparcie przeciwdziałania. Zaleca się odpowiednio dobierać metody w zależności od ryzyka, zawsze wybierając środek o możliwie najmniejszej dolegliwości.
Do środków przymusu bezpośredniego zaliczają się:
- siła fizyczna w postaci technik:
- transportowych,
- obrony,
- ataku,
- obezwładnienia;
- kajdanki;
- kaftan bezpieczeństwa;
- pas obezwładniający;
- siatka obezwładniająca;
- kask zabezpieczający;
- pałka służbowa;
- wodne środki obezwładniające;
- pies służbowy;
- koń służbowy;
- pociski niepenetracyjne;
- chemiczne środki obezwładniające (m.in. granaty łzawiące)
- przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej;
- cela zabezpieczająca;
- izba izolacyjna;
- pokój izolacyjny;
- kolczatka drogowa i inne środki służące do zatrzymywania oraz unieruchamiania pojazdów mechanicznych;
- pojazdy służbowe;
- środki przeznaczone do pokonywania zamknięć budowlanych i innych przeszkód, w tym materiały wybuchowe;
- środki pirotechniczne o właściwościach ogłuszających lub olśniewających.
Kto może stosować środki przymusu bezpośredniego?
Zgodnie z ustawą z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz.U. z 2024 r. poz. 383) w organach ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego osobami uprawnionymi do stosowania środków przymusu bezpośredniego są m.in.:
- funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
- funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego;
- funkcjonariusze Policji;
- funkcjonariusze Służby Więziennej;
- funkcjonariusze Straży Granicznej;
- żołnierze Żandarmerii Wojskowej lub wojskowych organów porządkowych;
- pracownicy ochrony uprawnieni do użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego lub broni palnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz.U. z 2021 r. poz. 1995).
Kiedy środki przymusi bezpośredniego mogą zostać użyte?
Środki przymusu bezpośredniego mogą być zastosowane w przypadku:
- próby wyegzekwowania zachowania wymaganego prawem, zgodnie z poleceniem wydanym wcześniej przez osobą uprawnioną;
- odparcia zamachu na życie, zdrowie lub wolność uprawnionego albo innej osoby;
- przeciwdziałania czynnościom zmierzającym do zamachu na życie, zdrowie lub wolność uprawnionego albo innej osoby;
- przeciwdziałania naruszeniu porządku lub bezpieczeństwa publicznego;
- przeciwdziałania zamachowi na ochraniane obszary, obiekty lub urządzenia;
- ochrony porządku lub bezpieczeństwa na obszarach albo w obiektach chronionych przez uprawnionego;
- przeciwdziałania zamachowi na nienaruszalność granicy państwowej;
- przeciwdziałania niszczeniu mienia;
- zapewnienia bezpieczeństwa konwoju lub doprowadzenia;
- ujęcia osoby, udaremnienia jej ucieczki lub pościgu;
- zatrzymania osoby, udaremnienia jej ucieczki lub pościgu;
- pokonania biernego lub oporu;
- przeciwdziałania czynnościom prowadzącym do autoagresji.
Grupa ERA świadczy usługi, w ramach których ochrona może obejmować także użycie środków przymusu bezpośredniego. Jako specjaliści z wieloletnim doświadczeniem współpracujemy jedynie z licencjonowanymi, wyszkolonymi, uprawnionymi ekspertami. Musisz zabezpieczyć teren, obiekt, przedmiot albo osobę? Zostaw to profesjonalistom. Skontaktuj się z nami w sprawie omówienia szczegółów.